Выйшла ў свет серыя паштовак, прысвечаная гістарычным момантам Вялікай Бераставіцы
Карэспандэнт “ГП” адным з першых займеў унікальныя паштоўкі пра важныя гістарычныя моманты ў жыцці Вялікай Бераставіцы.
Серыя паштовак прысвечана 260-годдзю з часу надання Магдэбургскага права Вялікай Бераставіцы. Іх аўтар – краязнаўца, настаўнік мастацкага аддзялення Бераставіцкай дзіцячай школы мастацтваў Андрэй Втарушын.
Першая спроба аўтара па стварэнні паштовак была пяць гадоў назад. Тады Андрэй Францавіч прымеркаваў іх да 255-годдзя Магдэбургскага права. Паштоўкі былі выкананы фатаграфічным спосабам тыражом 20–25 экзэмпляраў.
Новая серыя пабачыла свет ужо ў Гродзенскай абласной друкарні.
Першая паштоўка, напрыклад, прысвечана архітэктуры мястэчка XVIII –XIX стагоддзяў. Гэта старажытны касцёл Звеставання (1615–1742), царква Св. Мікалая (1868), а таксама ратуша і заездны двор, якія захаваліся на фота 20–30-х гадоў мінулага стагоддзя. Другая паштоўка прысвечана гістарычным асобам, якія ўдзельнічалі ў наданні Вялікай Бераставіцы Магдэбургскага права. Гэта Ежы Аўгуст Мнішак (1715–1778), маршалак надворны каронны, уладальнік Вялікай Бераставіцы, і Аўгуст III Саксонскі – кароль Рэчы Паспалітай, які 2 жніўня 1754 года падпісаў Акт Прывілея Вялікай Бераставіцы на самакіраванне. Кожная паштоўка выдадзена тыражом 100 экзэмпляраў.
Яшчэ дзве паштоўкі прысвечаны легендзе герба – вавёрцы, у вобразе якой выступіла Юзэфіна Амелія Мнішак, графіня Патоцкая (1752-1798), уладальніца Бераставіцы, польская мастачка і пісьменніца-аматар, дачка Ежы Мнішка.
– Дарэчы, паходжанне вавёркі ў геральдыцы прыйшло з далёкага сярэднявечча, з Нямеччыны, – расказвае Андрэй Францавіч. – Менавіта адтуль герб пад назвай “Achinger” трапляе ў Польшчу ў 1455 годзе. Пачынаючы з Кракава, на працягу чатырох стагоддзяў вавёркі Айхінгераў з'яўляліся радавым і ўласным гербам шляхты Рэчы Паспалітай. Пакуль адна з іх у 1754 годзе не стала месніцкім гербам Вялікай Бераставіцы ў новай якасці, дзе вавёрка на шляхецкім полі сімвалізуе заможную жанчыну, багатую нявесту, якую бацькі падрыхтавалі да шлюбу з не менш радавітым і багатым гаспадаром – графам.
Усе паштоўкі аб'ядноўвае скрутак – яшчэ адзін сімвал Бераставіцы. Бо назва мястэчка паходзіць ад слоў “бераста вітая”, альбо берасцяны скрутак, грамата – від пісьма як спосаб зносін людзей у старажытныя часы. Выява скрутка маецца на старажытным гербе Бераставіцы. І як нядзіўна, але на большасці партрэтаў Юзэфіна намалявана са скруткам паперы і алоўкам у руцэ. Гэта яшчэ адна падстава параўноўваць Юзэфіну. Вавёрка на бераставіцкім гербе 1754 года сядзіць на актах, справах і лістах свайго мястэчка. Сярод гэтых лістоў самым значным стаў Акт Прывілея Вялікай Бераставіцы на самакіраванне. Прывілей захаваўся ў выглядзе копіі 1797 года ў Гродзенскім гістарычным архіве.
Паштоўкі з легендарнай вавёркай Юзэфінай выдадзены тыражом па 50 экзэмпляраў. На іх прадстаўлена графіня Патоцкая як мастачка.
Да гэтага часу паштовак паводле гістарычных фактаў на Бераставіччыне наогул не было. Дарэчы, аматар гісторыі бераставіцкага краю выдаў паштоўкі за асабістыя сродкі. У наступным годзе да 400-годдзя найстарэйшага помніка архітэктуры Вялікай Бераставіцы – касцёла Прасвятой Дзевы Марыі – Андрэй Францавіч таксама плануе выпусціць паштоўкі з захаванымі каштоўнасцямі гэтай святыні.
Серыя паштовак прысвечана 260-годдзю з часу надання Магдэбургскага права Вялікай Бераставіцы. Іх аўтар – краязнаўца, настаўнік мастацкага аддзялення Бераставіцкай дзіцячай школы мастацтваў Андрэй Втарушын.
Першая спроба аўтара па стварэнні паштовак была пяць гадоў назад. Тады Андрэй Францавіч прымеркаваў іх да 255-годдзя Магдэбургскага права. Паштоўкі былі выкананы фатаграфічным спосабам тыражом 20–25 экзэмпляраў.
Новая серыя пабачыла свет ужо ў Гродзенскай абласной друкарні.
Першая паштоўка, напрыклад, прысвечана архітэктуры мястэчка XVIII –XIX стагоддзяў. Гэта старажытны касцёл Звеставання (1615–1742), царква Св. Мікалая (1868), а таксама ратуша і заездны двор, якія захаваліся на фота 20–30-х гадоў мінулага стагоддзя. Другая паштоўка прысвечана гістарычным асобам, якія ўдзельнічалі ў наданні Вялікай Бераставіцы Магдэбургскага права. Гэта Ежы Аўгуст Мнішак (1715–1778), маршалак надворны каронны, уладальнік Вялікай Бераставіцы, і Аўгуст III Саксонскі – кароль Рэчы Паспалітай, які 2 жніўня 1754 года падпісаў Акт Прывілея Вялікай Бераставіцы на самакіраванне. Кожная паштоўка выдадзена тыражом 100 экзэмпляраў.
Яшчэ дзве паштоўкі прысвечаны легендзе герба – вавёрцы, у вобразе якой выступіла Юзэфіна Амелія Мнішак, графіня Патоцкая (1752-1798), уладальніца Бераставіцы, польская мастачка і пісьменніца-аматар, дачка Ежы Мнішка.
– Дарэчы, паходжанне вавёркі ў геральдыцы прыйшло з далёкага сярэднявечча, з Нямеччыны, – расказвае Андрэй Францавіч. – Менавіта адтуль герб пад назвай “Achinger” трапляе ў Польшчу ў 1455 годзе. Пачынаючы з Кракава, на працягу чатырох стагоддзяў вавёркі Айхінгераў з'яўляліся радавым і ўласным гербам шляхты Рэчы Паспалітай. Пакуль адна з іх у 1754 годзе не стала месніцкім гербам Вялікай Бераставіцы ў новай якасці, дзе вавёрка на шляхецкім полі сімвалізуе заможную жанчыну, багатую нявесту, якую бацькі падрыхтавалі да шлюбу з не менш радавітым і багатым гаспадаром – графам.
Усе паштоўкі аб'ядноўвае скрутак – яшчэ адзін сімвал Бераставіцы. Бо назва мястэчка паходзіць ад слоў “бераста вітая”, альбо берасцяны скрутак, грамата – від пісьма як спосаб зносін людзей у старажытныя часы. Выява скрутка маецца на старажытным гербе Бераставіцы. І як нядзіўна, але на большасці партрэтаў Юзэфіна намалявана са скруткам паперы і алоўкам у руцэ. Гэта яшчэ адна падстава параўноўваць Юзэфіну. Вавёрка на бераставіцкім гербе 1754 года сядзіць на актах, справах і лістах свайго мястэчка. Сярод гэтых лістоў самым значным стаў Акт Прывілея Вялікай Бераставіцы на самакіраванне. Прывілей захаваўся ў выглядзе копіі 1797 года ў Гродзенскім гістарычным архіве.
Паштоўкі з легендарнай вавёркай Юзэфінай выдадзены тыражом па 50 экзэмпляраў. На іх прадстаўлена графіня Патоцкая як мастачка.
Да гэтага часу паштовак паводле гістарычных фактаў на Бераставіччыне наогул не было. Дарэчы, аматар гісторыі бераставіцкага краю выдаў паштоўкі за асабістыя сродкі. У наступным годзе да 400-годдзя найстарэйшага помніка архітэктуры Вялікай Бераставіцы – касцёла Прасвятой Дзевы Марыі – Андрэй Францавіч таксама плануе выпусціць паштоўкі з захаванымі каштоўнасцямі гэтай святыні.
