Ёсць памяць, якой не будзе канца

Ніна Леанідаўна Котляр перамогу сустрэла ў званні гвардыі старшага  сяржанта. Узнагароджана ордэнам ЧырвонайЗ оркі, медалем “За мужнасць”, медалем “За перамогу над Германіяй” і юбілейнымі медалямі. Раніца 21 чэрвеня 1941 года была для НіныЛеанідаўны святочная. Яна скончыла школу, рыхтавалася да выпускногабалю. Марыла разам з равеснікамі па добрай традыцыі сустрэць світанак. Аднак святочны настрой, мары на будучае абарваў гул самалётаў. Так пачалася вайна для пятнаццацігадовай дзяўчынкі.

Нарадзілася яна на Магілёўшчыне. Так як тата быў афіцэрам, сям’я часта пераязджала. Жылі ў Заслаўлі, на Брэстчыне, тут і напаткала іх вайна. Тата служыў на мяжы, як пазней даведалася, загінуў у першыя дні. Сям’ю Котляр, як і многіяі ншыя сем’і ваеннаслужачых, эвакуіравалі праз Мінск, які палыхаў агнём. Выехалі ў Смаленскім накірунку, але перашкода – закончыўся бензін, патрэбна была і вада. Дзве дзяўчынкі і тры хлопцы  накіраваліся за вадой у суседнюю вёску, калі вярнуліся – ні машыны, ні людзей – адна глыбокая варонка. Падлеткі схаваліся ў лесе, дзе пазней  і сустрэліся з воінскай часцю, як аказалася з адной дывізіі, дзе служылі іх бацькі. Камандзір узяў падлеткаў пад сваю апеку.

Дзяўчынкі былі санітаркамі, хлопцы дапамагалі перамяшчаць пушкі, зброю. Так прайшло некалькі месяцаў.

Эшалоны з раненымі ішлі на Усход, туды накіравалі і падлеткаў. Шлях доўгі, толькі тыдні праз тры-чатыры прыехалі на Урал. Тут іх памылі, накармілі і спаць палажылі на чыстую бялізну. Здавалася, лепей няма нічога на свеце.

Далей лёснакі раваў Ніну Леанідаўну ў горад Сухі Лог Свярдлоўскай вобласці. Атрымала размеркаванне на вучобу ў тэхнічнае вучылішча і адразу на працу на завод. Днём працавалі, вечарам вучыліся. Была токарам 5 разраду. У саракаградусныя маразы змазвалі абсталяванне, якое выпускалі і накіроўвалі на фронт.

Служыць пачынала пад горадам Хвалынскам, затым быў порт Бакарыца Архангельскай вобласці. Развозілі тэхніку, абсталяванне. Лінія фронту знаходзілася ў васьмідзеясяці кіламетрах. Ніна Леанідаўна была ўжо вопытным вадзіцелем. Таму пазней і задзейнічана была ў сур’ёзнай падрыхтоўцы да аперацыі ”Баграціён”. Сакрэтна, толькі ноччу, у цемры, нават не ўключалі бліжні свет, падвозілі тэхніку, пушкі, снарады.

У складзе 3-га Беларускага фронту Ніна Леанідаўна прымала ўдзел ў вызваленні Беларусі. Пачыналі з Віцебскага накірунку, так дайшлі да Мінска. Жудасна было бачыць, у што за гады вайны ператварылася родная Беларусь.

У час вызвалення Маладзечна НінаЛеанідаўна была цяжка паранена. Аперацыю рабілі ў Маскве. Доўгі час знаходзілася на лячэнні, але марыла вярнуцца на фронт. Камісавалі, вадзіцелем не дазволілі быць, накіраванне для далейшай службы атрымала ў артылерыйскі полк.

Перамогу Ніна Леанідаўна сустрэла ў Маладзечна.

 – Дзень перамогі нельга апісаць словамі, самы радасны дзень быў у кожнага. Большага шчасця не трэба было! – гаворыць Ніна Леанідаўна.

 У пасляваенны час жанчына працавала ў абласным упраўленні ў г. Маладзечна інспектарам крынімальнага вышуку па барацьбе з дзіцячай бездагляднасцю. Збіралі дзяцей вайны, афармлялі, размяркоўвалі па дзіцячых дамах.

Далей лёс закінуў у горад Іўе, дзеп рацавала сакратаром міліцыі, пазней начальнікам пашпартнага стала.

У Іўі Ніна Леанідаўна сустрэла каханне. У сям’і Котляр нарадзілася трое дзетак – дзве дзяўчынкі і хлопчык. Аднак шчасце было нядоўгім. Рана не стала мужа. Ніна Леанідаўна тады дала сабе слова, што дзяцям, як бы не было цяжка,  дасць адукацыю.

Зараз дачка Вера жыве ў Санкт-Пецярбурзе, сярэдняя Таццяна – у Навагрудку, працуе ў дзіцячым садку №7 медсястрой. А сын Леанід у свой час скончыў Ленінградскі суда-будаўнічы інстытут, працаваў намеснікам у ваенна-марскім вучылішчы. Зараз жыве і працуе ў Фінляндыі.